Prof. Włodzimierz Fijałkowski

Dzisiaj mija 5. rocznica śmierci Prof. Włodzimierza Fijałkowskiego.
Był on wybitnym lekarzem ginekologiem-położnikiem, szeroko znanym w całej Polsce, a także na świecie, jako twórca polskiego modelu Szkoły Rodzenia, promotor rodzicielstwa zgodnego z naturą, popularyzator wiedzy z zakresu naturalnego planowania rodziny i psychologii prenatalnej oraz wybitny obrońca życia, małżeństwa i rodziny.

Urodził się 4 czerwca 1917 r. roku w Bobrownikach n/ Wisłą (woj. bydgoskie). Ukończył klasyczne Liceum im. Św. Stanisława Kostki przy Wyższym Seminarium Duchownym w Płocku. Studia medyczne rozpoczął w 1935 r. w Szkole Podchorążych Sanitarnych na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Kontynuował je w tajnym nauczaniu w Warszawie oraz po zakończeniu wojny w Edynburgu (Szkocja). Brał udział w kampanii wrześniowej jako lekarz oddziałów administracyjnych Sztabu Głównego w Szpitalu Ujazdowskim. Za swoją działalność w Ruchu Oporu został aresztowany. Początkowo więziony w Radomiu, potem w obozach koncentracyjnych w Birkenau-Brzezince oraz Wirtembergii.

Do kraju powrócił 11 kwietnia 1946 r. i w tym samym roku uzyskał dyplom lekarski na Uniwersytecie Warszawskim. Następnie był asystentem w Klinice Położnictwa i Chorób Kobiecych w Gdańsku, gdzie uzyskał II stopień specjalizacji oraz doktorat nauk medycznych. Potem pracował w Klinice Chirurgicznej we Wrocławiu. W latach 1950-1955 pełnił funkcję ordynatora oddziału ginekologiczno-położniczego w Szpitalu Powiatowym w Bystrzycy Kłodzkiej. Wreszcie przeniósł się do Łodzi, w której pozostał do końca życia - w 1955 r. został adiunktem w II Klinice Ginekologiczno-Położniczej tamtejszej Akademii Medycznej (dzisiaj Uniwersytet Medyczny).

W listopadzie 1948 r. zawarł związek małżeński z Zofią Staszewską i przeniósł się do Wrocławia. Był ojcem czwórki dzieci.

W latach 50. XX wieku zorganizował doświadczalny kurs profilaktyki porodowej, na którym kształtował się polski model Szkoły Rodzenia. Od roku 1983 przygotowaniem do porodu objął także ojców. Przez 40 lat działalności Szkoły Rodzenia skorzystało z niej ok. 40 tys. matek i ojców. Działalność prof. Fijałkowskiego nie podobała się ówczesnym władzom, wskutek czego przez wiele lat nie mógł pracować w Akademii Medycznej.

Główną przeszkodą w jego rozwoju zawodowym było wprowadzenie w 1956 roku ustawy “O dopuszczalności przerywania ciąży”. Profesor Fijałkowski nie zgadzał się na wykonywanie zabiegów aborcji - w konsekwencji musiał zrezygnować z pracy w przychodni. Uczelniana komórka PZPR usiłowała zablokować jego przewód habilitacyjny, jednak pracę “Szkoła Rodzenia oparta na podstawach psychologicznych” zatwierdziła Centralna Komisja Kwalifikacyjna. Partia dopięła jednak swego i doprowadziła do zwolnienia Fijałkowskiego z pracy w Akademii Medycznej.

Prof. Fijałkowski uczestniczył w pracach 7 towarzystw naukowych krajowych i międzynarodowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Naukowego Psychologii Prenatalnej (Internationale Studiengemeischaft fűr Pränatale Psychologie). Od maja 1994 roku był członkiem Papieskiej Akademii Życia (Pro Vita). Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Jana Pawła II na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Był wieloletnim przewodniczącym Oddziału Łódzkiego Towarzystwa Odpowiedzialnego Rodzicielstwa.

Jego życiowym credo były słowa: “Płynę pod prąd”. “Płynę pod prąd, bo tylko tak mogę budować cywilizację życia. Nigdy nie zboczę z trasy, nie zgubię celu” - deklarował kilka lat temu w rozmowie z KAI prof. Fijałkowski. “Służba życiu jest moim powołaniem” - mówił.

Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką żołnierzy Armii Krajowej, medalem “Za zasługi dla miasta Łodzi”, papieskim odznaczeniem “Pro Ecclesia Et Pontifice” (grudzień 1990) i najwyższym odznaczeniem watykańskim, jakie może otrzymać osoba świecka nie będąca głową państwa - Krzyżem Komandorskim Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (1998).

Za całokształt niestrudzonej działalności na rzecz rodziny, w 1997 r. Profesora uhonorowano Dyplomem Uznania przyznanym przez Radę do Spraw Rodziny przy Wojewodzie Gdańskim i Marszałku Sejmiku Samorządowego. Prof. Fijałkowskiemu przyznano także nagrodę im. Jerzego Ciesielskiego oraz Honorową Złotą Odznakę Klubu Przyjaciół Ludzkiego Życia. W marcu 2002 r. Prof. Włodzimierz Fijałkowski otrzymał Nagrodę Towarzystwa Naukowego KUL im. Ks. Idziego Radziszewskiego "Za całokształt dorobku naukowego w duchu humanizmu chrześcijańskiego". Profesor był również członkiem Stowarzyszenia Rycerskiego Orderu Jasnogórskiej Bogarodzicy. Rypin - miasto jego dzieciństwa - obdarzył go tytułem Obywatela Honorowego (1998).

Zgodnie z ostatnią wolą prof. Włodzimierza Fijałkowskiego powstał Fundusz "Dar Życia" w celu ratowania życia dzieci poczętych. Misję tę twórca polskiego modelu Szkoły Rodzenia powierzył polskiej fundacji Human Life International - Europa.

W głoszonym przez siebie tzw. Scalonym Programie Prokreacji Ekologicznej prof. Fijałkowski rozwinął postulaty dotyczące naturalnego planowania rodziny, promocji zdrowia rodzinnego i wychowania do życia w małżeństwie. Program ten opierał na postulacie promocji zdrowia wysuniętym przez Światową Organizację Zdrowia. Program zakładał m.in. zharmonizowane dwurodzicielstwo jako jeden z punktów programu szkoły rodzenia. Znajdował się on u podstaw nowego modelu rodziny, w którym “przygotowanie do ról rodzicielskich umożliwia lepszą współpracę małżonków”, ukazywanie dziewictwa jest stanem umożliwiającym twórczy dialog obu płci, a promocja czystości i akceptacja wstydliwości jako naturalnej osłony sfery intymnej człowieka tworzy odpowiedni klimat w procesie dojrzewania do roli małżonka i rodzica.

Był tytanem pracy. Pozostawił ogromny dorobek naukowy i popularyzatorski, m.in. ponad tysiąc artykułów i 26 książek wydawanych w wielotysięcznych nakładach, wielokrotnie wznawianych i tłumaczonych na języki obce. Te publikacje pomogły tysiącom młodych rodziców pojąć doniosłość zmiany, jaką w ich życie wniosło poczęcie dziecka; zrozumieć, że macierzyństwo i ojcostwo to największe dary w życiu. Pełen miłości do innych, potrafił bezkompromisowo walczyć w obronie życia. Dziś mówi się nawet o szkole obrony życia według prof. Fijałkowskiego, której cechami są m.in.: wyczulenie na język, konstruktywne podejście do problemów płciowości oraz postawa ekologiczna.

Profesor Fijałkowski ogłosił drukiem ponad 150 prac, dwie monografie naukowe (Biologiczny rytm płodności a regulacja urodzin oraz Poród naturalny po przygotowaniu w szkole rodzenia), 27 książek, z których wiele miało po kilka wydań, oraz ponad 1000 artykułów popularnonaukowych, drukowanych w piśmiennictwie krajowym i zagranicznym. Swoje publikacje kierował do szerokich kręgów czytelników, do wszystkich zaangażowanych w dzieło ochrony macierzyństwa i poczętego dziecka, do lekarzy i położnych, pedagogów i psychologów, socjologów i polityków, a przede wszystkim do matek i ojców pragnących, aby w ich rodzinach życie rozwijało się zgodnie z prawami natury i osobowym prawem człowieka.

Należą do nich m.in.:

• "Biologiczny rytm płodności a regulacja urodzeń" (3 wydania w języku polskim - PZWL 1973, 1974, 1978 oraz 2 w języku rosyjskim: 1974 i 1976),
• "Szkoła Rodzenia" (PZWL 1976, 1974, 1977), rozszerzona następnie w pracy zbiorowej pod jego redakcją pt. "Poród naturalny po przygotowaniu w Szkole Rodzenia" (PZWL 1981 i 1986).

Spośród książek o charakterze popularno-naukowym do najważniejszych należą:

• "Rodzi się człowiek" (PZWL: 5 wydań między latami 1973 i 1982),
• "Miłość w spotkaniu płci" (IW Pax: 1977 i 1984),
• "Dar rodzenia" (IW Pax: 1983, 1985, 1988 i 1998 oraz w jęz. ukraińskim na Ukrainie w 1999 r.)
• "Ku afirmacji życia" (IW Pax, 1977 or TUM, Wrocław 1993),
• "Niewykorzystany dar płci (WAM, Kraków 1997,1998).
• "Żyć chwilą obecną - wybory łatwe i trudne" (Wyd. "M" Kraków 1997 oraz Rubikon, Kraków 2000 r.).

W ostatnich publikacjach autor zawarł kwintesencję swych badań i refleksji całego życia: odnowa rodziny przez wdrożenie programu prokreacji ekologicznej.

• "W szkole rodzenia" (Makmed Gdańsk 1996),
• "Rodzicielstwo w zgodzie z naturą" ("Głos dla życia" Poznań 1999),
• "Ekologia Rodziny" (Rubikon, Kraków 2000 r.).

W książkach Profesor Fijałkowski wypowiadał się, nie tylko jako lekarz ginekolog i twórca Szkoły Rodzenia, ale przede wszystkim jako humanista i człowiek wierny nauce Kościoła. Opierał się na uzasadnieniach natury ekologicznej, podkreślając, że rodzina, układ między rodzicami i łono matki tworzą wewnętrzne, naturalne środowisko, którego nie wolno niszczyć. Uczniowie, pacjenci, czytelnicy i słuchacze cenili Profesora nie tylko za wysoką kompetencję, ale również za wielką życzliwość i serdeczność, a także za wspaniałe poczucie humoru.

Zmarł 15 lutego 2003 r., po krótkiej i ciężkiej chorobie.

“Były to niewątpliwie wielkie osiągnięcia, często pionierskie w skali kraju. Co jednak w jego życiu urzekało nas najbardziej? Może to, że on nie tylko przemawiał, pisał, wykładał i prowadził dyskusje, lecz przede wszystkim dawał żywe świadectwo swojej wiary. Z wiarą wiązał i z wiary konsekwentnie wyprowadzał zasady etyki lekarskiej. Był jej wierny zawsze i do końca, nawet za cenę kariery naukowej” - mówił abp Władysław Ziółek w Łodzi podczas uroczystości pogrzebowych prof. Fijałkowskiego.

W dniach 11-12 kwietnia w Gdańsku zostanie zorganizowana Ogólnopolska Konferencja “Miłość - Życie - Rodzina. Moja Droga do Prawdy”, dedykowana prof. Fijałkowskiemu w 5. rocznicę jego śmierci i 50. rocznicę założenia Szkół Rodzenia.

Źródło: KAI, HLI,Niedziela, PSNNPR